Przyszłość zarysuje niewątpliwie wyraźniejsze kontury nowego wizerunku menedżera. Globalna konkurencja spowoduje powstanie nowych problemów, a przede wszystkim zaostrzy wymagania wobec „doskonałości” menedżerów. Aby się utrzymać w wyścigu ekonomicznym, niezbędne będzie systematyczne wprowadzanie innowacji: nowych wyrobów, usług i procesów, a więc rozwój techniczny, stosowanie tzw. totalnej jakości – pracy bez defektów, nadmiernych zapasów, przestojów, opóźnień i rozbudowanej dokumentacji, a także wprowadzanie nowych form marketingu i promocji przedsiębiorstwa. W przedsiębiorstwie przyszłości, obok jakości i innowacji, badań i marketingu, niewątpliwie najważniejszym kryterium sprawności menedżera będą ..stosunki z ludźmi”, gdyż ludzie będą największym dobrem przedsiębiorstwa. Skuteczne zaś kierowanie ludźmi to właściwe postępowanie i słuszne decyzje, a nade wszystko pobudzanie ich inwencji twórczej i rozwoju osobowości.
W zarządzaniu przedsiębiorstwem przyszłości wiele dotychczasowych umiejętności z pewnością nadal będzie niezbędnych. Nadal ważna będzie szeroka wiedza, duże doświadczenie i wyobraźnia. Nie można ich jednak uzyskać bez takich cech, jak inteligencja, kreatywność, umiejętność analitycznego myślenia i ogólne zdolności. Bez nich nie można się nauczyć wyciągania logicznych wniosków, pokonywania przeszkód, osiągania celów i wyrobienia sobie autorytetu. Powstaną też nowe umiejętności związane z procesami demokratyzacji życia w pracy i zmiennością otoczenia, a zwłaszcza rynku. Wiele z tych umiejętności można się nauczyć, aktualizując swoją wiedzę i zmieniając konwencjonalne sposoby tzw, produkcyjnego myślenia, a także korzystając z techniki komputerowej i pomocy doradców. Aby być menedżerem, niekoniecznie trzeba mieć charyzmę przywódcy, a więc ,.zdolność do przekonania innych, by entuzjastycznie starali się realizować wyznaczone cele” Przywódcę kreują przede wszystkim jego indywidualne cechy charakteru, dla menedżera zaś ważne jest, w jaki sposób podejmuje on decyzje, jaka jest ich jakość i jak traktuje ludzi w przedsiębiorstwie (umiejętności decyzyjne i interpersonalne). Są to oczywiście działania wymagające niewątpliwie dużych umiejętności, których można się w znacznym stopniu nauczyć. Jednakże, jeśli chce się być dobrym menedżerem – wszystko to nie wystarcza. Od menedżera wymagana jest bowiem silna osobowość i charakter, a gruntowne wykształcenie i specjalizacja fachowa stwarzają dopiero ich podstawy. Tylko bowiem taki menedżer potrafi przeobrazić to, co potencjalne, w to, co rzeczywiste, i zwykłych ludzi skłonić do robienia rzeczy niezwykłych.
Dobry menedżer musi być przede wszystkim skuteczny. „Skuteczność menedżera – podkreśla P. F. Drucker – jest z pewnością jednym z podstawowych wymagań w grze o skuteczność organizacji i sama w sobie stanowi najważniejszy wkład w rozwój organizacji”.
Zdaniem tego autora, istnieje pięć nawyków umysłu, które trzeba w sobie urobić, żeby zostać skutecznym menedżerem. Można je sformułować następująco:
- Skuteczni menedżerowie wiedzą, na czym schodzi im czas. Pracują systematycznie nad zarządzaniem tą odrobiną swego czasu, który mają pod swoją kontrolą, a więc cechuje ich szczególna troska o poszanowanie swojego i cudzego czasu.
- Skuteczni menedżerowie skupiają się na świecie zewnętrznym organizacji, ogniskują swe wysiłki na rezultatach i zaczynają od pytania; „Jakich wyników się po mnie oczekuje”?
- Skuteczni menedżerowie budują na zaletach, a nie słabościach. na siłach własnych, siłach zwierzchników, kolegów i podwładnych. Budują na zaletach danej sytuacji, czyli na tym, co kto potrafi zrobić. Nie zaczynają od rzeczy, których zrobić nie mogą.
- Skuteczni menedżerowie koncentrują się na paru głównych dziedzinach, w których znaczące osiągnięcia mogą przynieść wybitne rezultaty. Zmuszają siebie samych do uszeregowania priorytetów i trzymają się konsekwentnie swoich priorytetowych decyzji.
- Skuteczni menedżerowie podejmują skuteczne decyzje. Wiedzą, że to przede wszystkim kwestia systemu – prawidłowych kroków w prawidłowej sekwencji. Starają się podejmować niewiele decyzji. ale za to o zasadniczym znaczeniu.
Wydaje się, iż należy dopisać jeszcze dwie ważne cechy skutecznego menedżera.
- Skuteczni menedżerowie potrafią tworzyć wizję i mają dar narzucania innym swoich koncepcji, a także angażowania ich do współpracy w celu urzeczywistnienia swej wizji. Mają też zdolność mobilizowania innych ludzi, aby wnosili w rozwój organizacji większy wkład niż wnosić muszą.
- Skuteczni menedżerowie odznaczają się zdecydowaniem w realizacji swojej wizji. Zdecydowanie to siła charakteru człowieka, który dokonuje tego, co wydaje się niemożliwe, konsekwentnie dąży do realizacji swoich planów i na przekór niesprzyjającym ocenom i postawom potrafi wytrwać w swym zdecydowaniu.