prace zaliczeniowe

Tajemnica przedsiębiorstwa

5/5 - (1 vote)

Elementem koniecznym do objęcia informacji tajemnicą przedsiębiorstwa jest podjęcie przez przedsiębiorcę niezbędnych działań w celu zachowania ich poufności.[1] Osobie, która wbrew ciążącemu na niej obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawniła innej osobie lub wykorzystała we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządziła przez to poważną szkodę przedsiębiorcy, może zostać ukarana ograniczeniem albo pozbawieniem wolności do lat 2.[2] Tej samej karze podlega każdy, kto uzyskawszy bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnił ją innej osobie lub wykorzystał we własnej działalności gospodarczej. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Sferą tajemnicy można objąć jedynie takie informacje, które są znane jedynie poszczególnym osobom lub określonej grupie osób. Obszar ten nie może się więc rozciągać na informacje powszechnie znane lub te, o których treści każdy zainteresowany może się legalnie dowiedzieć. Należy przy tym pamiętać, iż informacja nie traci swego tajnego charakteru także wówczas, gdy wie o niej określona grupa osób nieuprawnionych do tajemnicy przedsiębiorstwa, ale zobowiązana do przestrzegania dyskrecji (np. pracownicy zatrudniani przez przedsiębiorcę, kontrahenci przedsiębiorcy).

Podsumowując, ze względu na konieczność ochrony interesów państwa oraz respektowanie interesów osób fizycznych i przedsiębiorstw, polski system prawny chroni wiele informacji. Jednak skuteczność ochrony baz informacyjnych zależy od wdrożenia kompleksowego systemu rozwiązań organizacyjno – prawnych w każdej organizacji.

Istnienie sfery tajemnicy jest uzależnione od podjęcia przez przedsiębiorcę określonych działań zmierzających do zachowania poufności objętych nią danych. Działania te mają zapewnić osiągnięcie takiego stanu, w którym osoby trzecie chcąc zapoznać się z treścią informacji, muszą doprowadzić do wyeliminowania przyjętych przez przedsiębiorcę mechanizmów zabezpieczających przed niekontrolowanym wypływem danych. Prawo do tajemnicy przedsiębiorstwa jawi się jako prawo majątkowe, bezwzględne, niewyłączne, częściowo niesamoistne i przenaszalne. Osobą uprawnioną do tak pojętego prawa jest przedsiębiorca, którego nie należy traktować jednoznacznie z podmiotem gospodarczym. Ochronę prawa do tajemnicy przedsiębiorstwa przyznaną przedsiębiorcy przepisami cytowanej ustawy trzeba uznać za szczególną, dotyczącą jedynie czynów nieuczciwej konkurencji. W pozostałym zakresie uprawniony może korzystać z środków ochrony przyznanej na zasadach ogólnych. W praktyce zarządzania skuteczna ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa powinna opierać się na następujących działaniach:

  • kontrahenci – zabezpieczenia kontraktowe,
  • klienci on – line– zabezpieczenia informatyczne,
  • pracownicy – wewnętrzne procedury w zakresie bezpieczeństwa,
  • osoby trzecie – przepisy kodeksu karnego.

Tajemnica przedsiębiorstwa jest istotnym elementem ochrony informacji poufnych, które są znane tylko określonym osobom lub grupie osób. Aby utrzymać tajemnicę przedsiębiorstwa, przedsiębiorca musi podjąć odpowiednie działania mające na celu zachowanie poufności tych informacji. Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi, w tym ograniczeniem albo pozbawieniem wolności dla osoby odpowiedzialnej za naruszenie.

W ramach ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, informacje objęte nią nie mogą być powszechnie znane ani dostępne publicznie. Wiedza o takich informacjach musi być ograniczona do osób uprawnionych, takich jak pracownicy zatrudnieni przez przedsiębiorcę czy kontrahenci. Nawet jeśli grupa osób nieuprawnionych do tajemnicy przedsiębiorstwa dowiaduje się o takich informacjach, ale jest zobowiązana do zachowania dyskrecji, to informacje wciąż zachowują charakter tajemnicy.

Podsumowując, polski system prawny zapewnia ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa jako środka ochrony interesów państwa oraz osób fizycznych i przedsiębiorstw. Efektywność ochrony danych poufnych zależy jednak od wdrożenia kompleksowego systemu rozwiązań organizacyjno-prawnych w każdej organizacji.

Ważne jest, aby przedsiębiorca podejmował działania mające na celu utrzymanie poufności informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa. Mechanizmy te mają na celu zapewnienie, że osoby trzecie, które chcą uzyskać dostęp do tych informacji, będą musiały pokonać przyjęte przez przedsiębiorcę zabezpieczenia. Prawo do tajemnicy przedsiębiorstwa jest uważane za prawo majątkowe, bezwzględne, niewyłączne, częściowo niesamoistne i przenaszalne. Osobą uprawnioną do tego prawa jest przedsiębiorca, a niekoniecznie związana z nim jednostka gospodarcza. Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa, przewidziana przez ustawę, dotyczy przede wszystkim czynów nieuczciwej konkurencji, ale w innych aspektach przedsiębiorca może korzystać z ogólnych środków ochrony. W praktyce zarządzania skuteczną ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa należy opierać na odpowiednich działaniach, takich jak zabezpieczenia kontraktowe w stosunku do kontrahentów, zabezpieczenia informatyczne w przypadku klientów online, wewnętrzne procedury bezpieczeństwa dla pracowników oraz przepisy kodeksu karnego wobec osób trzecich.

Zapewnienie ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa jest ważne dla zachowania konkurencyjności, innowacyjności i wartości przedsiębiorstwa.

[1] art. 11 ust. 4 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

[2] J. Borowicz, Przestrzeganie tajemnicy pracodawcy a inne pracownicze obowiązki przestrzegania tajemnicy – zagadnienia pojęciowe, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1998, nr 10

Bezpieczeństwo informacji

Rate this post

Zarządzanie bezpieczeństwem informacji jest dość młodą interdyscyplinarną dziedziną z pogranicza techniki, organizacji i prawa, zajmującą się definiowaniem, osiąganiem i utrzymaniem bezpieczeństwa rozumianego jako zapewnienie dla systemów poufności, integralności, dostępności, autentyczności, rozliczności oraz niezawodności.[1]

Zarządzanie bezpieczeństwem informacji posiada własną, ciągle rozwijającą się jeszcze terminologię i metodykę. Wiedza ta, spisana w postaci mniej lub bardziej formalnych standardów o różnym zasięgu, opiera się w gruncie rzeczy na wieloletnich doświadczeniach administratorów złożonych systemów teleinformatycznych – pionierów tej dziedziny. Kluczowymi pojęciami z tego obszaru zagadnień są: zasoby, czyli aktywa, zagrożenia, podatności, następstwa oraz ryzyko. Ich zrozumienie pozwala przejść do przedstawienia kolejnych: analizy ryzyka, ochrony podstawowej, zarządzania ryzykiem i samego zarządzania bezpieczeństwem informacji, jako zbioru procesów.

Dlatego równie ważną kwestią jak pozyskanie informacji w przedsiębiorstwie jest jej ochrona. Istotnym czynnikiem kształtowania kultury informatycznej jest prawo. Na aktualnym etapie rozwoju komputeryzacji ma ono do odegrania ważną, wręcz pionierską rolę, która polega na wyznaczaniu standardów ,,dobra” i ,,zła” w całkowicie nowym, pozbawionym innych odniesień normatywnych obszarze aktywności człowieka, jakim jest automatyczne przetwarzanie informacji.

Głównym elementem podlegającym ochronie w przedsiębiorstwie są informacje przechowywane w systemie komputerowym. Ochronie podlega zarówno poufność, jak i autentyczność danych. Zagrożenia poufności są związane z możliwością uzyskiwania przez niepowołane osoby dostępu do informacji przechowywanych w systemie. Wraz z ekspansją e-biznesu pojawiły się zagrożenia związane z wykorzystaniem Internetu oraz aplikacji webowych. Poczta elektroniczna i dostęp do WWW to aplikacje krytyczne dla współczesnego biznesu, otwierające „drzwi” do sieci przedsiębiorstwa. Coraz powszechniejsze wykorzystywanie do prowadzenia biznesu serwerów webowych i aplikacji działających w technice webowej prowokuje coraz częstsze ataki. Dla zarządców sieci problem ochrony przed zagrożeniami internetowymi staje się strategiczny.[2]

[1] P. Bogdalski, Cywilnoprawne aspekty ochrony informacji, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” nr 7-8/1996.

[2] A. Kudłaszczyk, A. Małkiewicz, R. Karpiński (red.), Mass media w systemie komunikacji w Polsce, Oficyna wydawnicza PW, Wrocław 1995, s. 142

Miejsce informacji w zarządzaniu

5/5 - (1 vote)

Jednym z najważniejszych zagadnień związanych z zarządzaniem przedsiębiorstwem jest kwestia dostępu do odpowiednich informacji. Postęp do informacji jest czynnikiem warunkującym skuteczność zarządzania przedsiębiorstwem, a zwłaszcza decydującym o zastosowaniu poprawnych lub właściwych kryteriów podejmowania decyzji menedżerskich. W warunkach niedostatku lub braku właściwych informacji decyzje menedżerskie obarczone są poważnym ryzykiem popełnienia błędu. Łatwy, szybki i tani dostęp do informacji jest czynnikiem decydującym o powodzeniu przedsięwzięć gospodarczych. Nowoczesne podejście do ekonomii wymaga, aby traktować informację jako „piąty zasób”, obok pracy, kapitału, ziemi i technologii.[1]

Posiadanie odpowiednich informacji rynkowych, finansowych, regulacyjnych i z zakresu przedsięwzięć polityki gospodarczej jest samoczynnym czynnikiem kreującym dochody. Dlatego, też można uważać, iż posiadanie, przetwarzanie i wykorzystywanie informacji stanowi istotne źródło—tworzenia dochodów. Rozwój międzynarodowych sieci informatycznych typu Internet wskazuje, że nośniki informacji, sama informacja i usługi z nią związane tworzą najszybciej chyba rosnący rynek świata.

Zarządzanie informacją można określić jako: „zbiór zasad, technik, systemów oraz urządzeń, które określają informacyjno – komunikacyjną strukturę przedsiębiorstwa, która jest podstawą procesów podejmowania decyzji”. Analiza rozległego obszaru zadań zarządzania informacją pozwala na stwierdzenie iż zarządzanie informacjami dotyczy każdego szczebla zarządzania w  przedsiębiorstwie. Zatem można rozważać zarządzanie informacją na szczeblu operacyjnym, taktycznym i strategicznym.[2]

Informacja odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu, będąc fundamentem podejmowania decyzji, planowania, organizowania, motywowania oraz kontrolowania procesów w organizacji. Bez dostępu do odpowiednich informacji, menedżerowie byliby niczym nawigatorzy bez mapy, niezdolni do podejmowania świadomych decyzji, które mogłyby zapewnić sukces organizacji.

Podejmowanie decyzji jest jednym z najbardziej krytycznych aspektów zarządzania, gdzie informacja odgrywa nieocenioną rolę. Decyzje, zarówno strategiczne, jak i operacyjne, są oparte na analizie dostępnych danych. Menedżerowie muszą mieć dostęp do aktualnych i dokładnych informacji, aby móc ocenić różne opcje i wybrać tę, która przyniesie największe korzyści dla organizacji. Bez odpowiednich informacji, ryzyko podjęcia błędnych decyzji znacznie wzrasta, co może prowadzić do strat finansowych i reputacyjnych.

Planowanie to kolejny obszar, w którym informacja jest niezbędna. Dzięki niej organizacje mogą określać swoje cele, zadania oraz zasoby potrzebne do ich realizacji. Analiza danych z przeszłości pozwala na prognozowanie przyszłych trendów i przygotowanie odpowiednich planów. Informacja pomaga także w identyfikacji potencjalnych zagrożeń i okazji, co umożliwia lepsze przygotowanie się na przyszłość i unikanie nieprzyjemnych niespodzianek.

Organizowanie, jako funkcja zarządzania, również zależy od efektywnego przepływu informacji. Dzięki niej możliwa jest koordynacja działań różnych działów i jednostek organizacyjnych. Informacja pozwala na efektywne rozdzielenie zasobów oraz wyznaczenie odpowiedzialności i uprawnień. W dobrze zarządzanej organizacji informacja przepływa swobodnie między wszystkimi szczeblami, co zapewnia spójność działań i realizację celów w sposób harmonijny.

Motywowanie pracowników jest ściśle związane z dostępem do informacji. Informacje zwrotne na temat wyników pracy i postępów w realizacji zadań są kluczowe dla utrzymania wysokiego poziomu motywacji. Pracownicy, którzy są świadomi, jakie cele mają osiągnąć i jakie są wyniki ich pracy, czują się bardziej zaangażowani i zmotywowani do dalszego działania. Transparentność informacji sprzyja zaufaniu i zaangażowaniu, co przekłada się na lepszą atmosferę w pracy i większą efektywność zespołów.

Kontrolowanie procesów i realizacji celów organizacji również opiera się na informacji. Monitorowanie postępów wymaga stałego dostępu do danych, które pozwalają na bieżąco oceniać, czy organizacja zmierza w dobrym kierunku. Informacja jest podstawą do przeprowadzania audytów i analiz, które umożliwiają identyfikację potencjalnych problemów i wprowadzenie odpowiednich korekt. Dzięki temu organizacja może szybko reagować na zmiany i unikać poważniejszych komplikacji.

W dzisiejszym świecie, gdzie technologia odgrywa coraz większą rolę, zarządzanie informacją stało się jeszcze bardziej istotne. Nowoczesne systemy informacyjne umożliwiają gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie ogromnych ilości danych w czasie rzeczywistym. Dzięki nim menedżerowie mają dostęp do narzędzi, które pozwalają na bardziej precyzyjne i efektywne zarządzanie organizacją. Jednakże, kluczem do sukcesu jest nie tylko posiadanie odpowiednich informacji, ale również umiejętność ich właściwego wykorzystania.

Podsumowując, informacja jest fundamentem zarządzania, wpływając na wszystkie jego aspekty. Od podejmowania decyzji, przez planowanie i organizowanie, aż po motywowanie i kontrolowanie, jej rola jest nieoceniona. W dynamicznie zmieniającym się środowisku biznesowym, skuteczne zarządzanie informacją stanowi klucz do osiągnięcia sukcesu i przewagi konkurencyjnej.

[1] M. Bąk, P. Kulawczuk, M. Szczepaniec; Potrzeby informacyjne małych i średnich przedsiębiorstw, Raport na zlecenie KIG, maj 1996, s. 2.

[2] E. Kolbusz,  Wybrane problemy metodologii zarządzania informacją, (w:) Firma i Rynek nr.13, Kwartalnik Naukowy Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, Szczecin 1999, s. 23.